Idil Biret

Idil Biret


Wybitna turecka pianistka, o której jeden z jej pedagogów, niemiecki wirtuoz Wilhelm Kempff, powiedział: "ta genialna pianistka należy do klasy wybrańców muzyki naszych czasów", urodziła się w Ankarze.
Po ukończenia konserwatorium w Paryżu, w wieku 16 lat, rozpoczęła działalność koncertową, współpracując z najlepszymi orkiestrami świata, m.in. Londyńską Orkiestrą Symfoniczną, Orkiestrą Filharmonii Londyńskiej, Orkiestrą BBC, Orkiestrą Filharmonii w Leningradzie, orkiestrami symfonicznymi Bostonu, Tokio, Sydney, Berlińskiego Radia, Polskiego Radia, Filharmonii Narodowej w Warszawie itd.

Po raz pierwszy na zagraniczne tournée pojechała w 1960 r. do ZSRR na zaproszenie legendarnego pianisty Emila Gilelsa (przez lata dała w Rosji ponad 100 koncertów). Natomiast w roku 1963 rozpoczęła karierę koncertową w USA.
Nie sposób wymienić wszystkich znaczących festiwali, na których występowała, najwybitniejszych dyrygentów, z którymi współpracowała, ani zdobytych przez nią nagród. O jej dorobku świadczy fakt, że nagrała ponad 70 płyt. Są w tej grupie zarówno prawykonania, jak i zapis całości dorobku kompozytorskiego.
I tak Idil Biret zrealizowała nagrania prapremierowe dziewięciu Symfonii Beethovena w transkrypcji Liszta dla wytwórni EMI (6 LP/1986 r.). Nagrała także wszystkie utwory fortepianowe i wszystkie koncerty Chopina (15 CD/1992 r.), zdobywając opinię wybitnej interpretatorki jego muzyki.
Słynny klawesynista, profesor amerykańskich uczelni muzycznych, Igor Kipnis powiedział o niej: "Nagrania wszystkich dzieł Chopina dokonane przez Idil Biret można umiejscowić pośród najwybitniejszych współczesnych interpretacji muzyki Chopina". W 1995 r. za nagrania dzieł wszystkich Chopina otrzymała nagrodę Grand Prix du Disque Chopin w Polsce. Nagrała również dzieła wszystkie Brahmsa, Rachmaninowa, a obecnie pracuje nad nagraniem cyklu 32 Sonat Beethovena.